JIIFTO (DURDURKII IRMAANAA) W/C Axmed Zaakir

                                       JIIFTO (DURDURKII IRMAANAA)

Maansadan waxa curiyay Hal-abuur Axmed Cabdicasiis Xaaji Maxamed (Zaakir) waxay si qoto dheer uga hadlaysaa dheefta nabadda iyo dhibta colaaddu leedahay, ummaddu waxay noloshooda ku dabakhi jirtay dhaqanka iyo  Diinta, markii dhaqankii la haleeyay waxa burburay dhaqaalihii iyo tiirarkii nololeed ee bulshada, islamarkaana markay ummadu ka tagtay dhaqankeedii dhaqamadii kalena laqabsanwayday waxa lasoo dersay foolxumooyin badan,  waxa kale oo maansadu tilmaamaysaa in dadka marka uu khilaaf dhexmaro ay kukala bixi jireen,  sharci ku salaysan dhaqanka iyo Diinta  , balse laga leexday oo laga diga rogtay.  

 

Indhawayto deelkii

Damac dhuuni raaciyo

Dilaalbaan u nacayoo

Daahyada kamaan furin

Durdurkii irmaanaa

Waxay maanso dihintahay

Darajiyo sad leedahay

Dun xariira huwan tahay

Xaq markay u danantee

Deel qaaf kabaydhoo

Dabar lagu xadidayoo

Dulucdeedu sugantahay

Afartani dabuubtiyo

Waa daah furkaygii

Inta kale duruustiyo

Cilmigaan ka daalacay

Ninka daaro dhaadheer

Jeexday dabaqyo waawayn

Misna godob daraaddeed

Dabacsani uledi Karin

Baqashiyo digtoonaan

Werwer loogu daw galay

Waxa kaas ka door roon

Nimaan lagu duraynayn

Degelkuu istaagaba

Derbiyada alaylkii

Dermadiisa dhigan kara

Haddii erey lagaa dedo

Docbuu kaaga muuqdaa

Tixda duur xulkeedana

Caqlaa lagu dahaadhaa

Dabku wuxu siraadmaa

Dirirtiyo colaadaha

Dambas laga afuufaa

Marka lays dulaystee

Dulmi lagu adeegtee

Xaq darada la sahashado

Qoon kii dan moodaa

Ilkahays ku diirtaan

Dabadeed gaddeedii

Dhiigbaa ku daatoo

Ragga inan hal-dooriyo

Dirac baa ku leedoo

Geesiyaal la duugaa

Dumar kuna asaybay

Dusha sare ku qaadaan

Agoon daadaheeyaan

Dhaxalkeedu waa dacar

Daybaaq sun lagu daray

Kii doontabaa dhama

Nabaddu waa dalaalimo

Dugsi weeye raaxa leh

Damal weeye la hadhsado

Haddii lays ka diidana

Duunyadu ma taranteen

Darka uma aroorteen

Doog laguma leexsheen

Daadax lama aroosteen

Darmaan lagama dhiibeen

Deris isma bariidsheen

Dayax kuma caweeyeen

Balse doqoni waa moog

Damiirkii wax qaataa

Talo lagu dabiibaa

Ruuxii damqanayaa

Murti loo dudubiyaa

Waa su aal da’ waynee

Ummaddeena darxumiyo

Dayacnaan maxaa baday

Jawaabtuna ma durugsana

Dhaqankii markuu dumay

Wuxuu daafida u rogay

Isku duubnideenii

Isku diir naxeenii

Is daryeeliddeenii

Aqoontiyo dedaalkii

Wuxu sababay diihaal

Dildilaaca nololeed

Boqorow dadkeenii

Waxay daba nashleeyaan

Gaaladii ladayrshoo

Da’ kastaba Ayaanlaw

Door keedi baa maqan

Waxay dawo kadeyayaan

Daluun hoos u qodanoo

Dawliskeedu dheeryahay

Kala duwan dariiqiyo

Halkay sii durdurayaan

Kala dooran xeerkiyo

Waxa lagu dabakhayaa

Duulku wuxu ku noolaa

Dacwaddooda niqi jiray

Dooddooda sixi jiray

Waa iga dardaarane

Dhab u fiirsha dunidoo

Dib u eega hidihiyo

Diintii xaqqa ahayd.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Maanso baroor diiq ah(GACMAHAAD NAGOYSAY) Axmed Cabdicasiis (Zakir)

    Maansadan  lamagac baxday (Gacmahaad Nagoysay) oo uu tiriyay Axmed Zaakir 01/0ct/2012 wakhtigaas oo ahaa wakhti naxdin leh oo lagu tilmaami karo murugo madaw oo soo martay ummada afsoomaaliga ku hadasha, gaar ahaan Shacabka reer Somaliland kadib markii uu geeriyooday Allaah ha u naxariistee Boqorkii Luuqada Soomaaliga Abwaan Maxamed Xaashi Dhamac oo loo yaqaanay (Gaariye) . geeridaas Abwaan Gaariye oo naxdin wayn lahayd islamarkaana si gaar ah u taabatay Abwaan Ahmed Abdi-aziz (Zakir) ayay ku dhalatay maansadan (Gacmahaad nagosay) oo uu kusifaynayo shakhsiyadii Alle ha unaxariistee Abwaan Maxamed Xaashi Dhamac (Gaariye) heerkii iyo kaalintii uu kaga jiray ummada, doorkii laxaadka waynaa ee uu kasoo qaatay halgankii dib u xoraynta qaran ee SNM hormuuka ka ahayd, Sugaantiisii hodanka ahayd iyo taariikhdiisii dahabka ahayd,iyo sidoo kale kaalintii baaxadda lahayd ee uu kagajiray dhismaha Qaranka Jamhuuriyada Somaliland oo maanta kamid ah Dawladaha aduunka ka jira islamarkaana u dhaqaaqday dhinaca geedi socodka Dimuqraadiyadda,  sidoo kale waxay maansadu ugu danbayntii ALLE uga bariday in uu geesigaa qaran ee geeriyooday Naxariistiisa jano kawaraabiyo.

                      

Ø  Geesibuu ahaayoo

Ø  Garashada aqoontiye

Ø  Gacan deeqsinimo iyo

Ø  Galad eebe siiyo

Ø  Xaqa garab istaagoo

Ø  Marka ay gadeediyo

Ø  Dhaafto garashadiisana

Ø  Gabayada ku ciilbaxa

Ø  Wuxuu galay abaal aan

Ø  Waligii gaboobayn

Ø  Halgankii gumaysiga

Ø  Gumaadkii kacaankiyo

Ø  Gawraca dadkaygii

Ø  Gafka looma ooyee

Ø  Guubaabo heestiyo

Ø  Geeraarka maansada

Ø  Intuu gooni ulabaxay

Ø  Kuwii godobta galay iyo

Ø  Kugilgilay cadaawaha

Ø  Guluftiyo colaadaha

Ø  Ganaftiyo rasaastii

Ø  Iyo orod guclayntii

Ø  Marna gaabismuuhayn

Ø  Xaq udirire gaariye

Ø  Geeridii haleeshaay

Ø  Gacmahaad nagoysee

Ø  Geedkaa hajabo oo

Ø  Haguuloobin waligaa

Ø  Guulaw macbuudaw

Ø  Gacantaadu furanee

Ø  Il kalgacalle nagu eeg

Ø  Geeridu xaqweeyee

Ø  Uwaasici godkiisoo

Ø  Galkii jano firduusiyo

Ø  Kugudoon naciimoo

Ø  Markay gaadho wakhtigii

Ø  Uumiyaha gun iyo baal

Ø  Lasoo wada gunaanado

Ø  Rasuulkayagi galabtaa

Ø  Kii garab istaagee

Ø  Lagalbada kayeeloo

Ø  Anagana nagaadhsii.

Maanso (QALALAANSE NOLOLEED). W/C Axmed Zaakir

Maanso  (QALALAANSE  NOLOLEED). W/C  Axmed Zaakir 

Maansadani waxay ka curatay xaaladda wakhtigan aloosan misna aan ugubka ahayn oo sababi karta hagar daamo iyo dib udhac saamayn ku yeesha jiritaanka ummadnimo.

Waa maanso odorosaysa  sida qabyaaladdu  dhaawac ugu keenayso Qarannimada.

Markan dhugtay indhahaygana ku daalacday dhawaaqyada beelaysan ee degel kasta ka yeedhaya oo sida runtii ah dheg xumo inoogu filan ummad ahaan, waxad arkaysaa qof ku takri falay hanti qaran haddii dambigiisa la sheego waxa ka damqanaya reer hebel, islamarkaa waxa igu dhalatay tixdan oo aan uga dan leeyahay inaan dhawaaq suugaaneed ugu baaqo in dhabada ay hayaan dhaxal siin doonto meel aanay dib ugu soo laaban Karin, haddii aan dhakhso wax looga qaban.

Qaacidooyin suganbaa

Xaqiiqadu ku qoran tahay

Runta lama qawadayee

Kobtay qurux kuleedahay

Ayaa lagu qotomiyaa

******************

Waxan soo qadimayaa

Sartu Halkay ka qudhuntee

Haddii aan wax laga qaban

Waa hoog qasaariyo

Qalalaanse nololeed

quusbaynu  joognaa

******************

Suugaan qaaliyoo culus

Oo qaaliboo dihin

Abwaan Caato qirijiray

Ayaan  qurus tusaale ah

 Tixdan ugu wan qalayaa

Qaalinkii barwaaqada

Lagu koriyay qunbahee

Ka qaraaray dooggee

La durduriyay qaydhabka

Wuxu qawrac laasimay

Waagu  kurusku qaadhee

Ee qabawga jiilaal

Ku qabsaday cadaysimo

******************

Ninka qoon dirsadayee

Qasrigiisa u igmaday

Ku qamaaray dabadeed

Qarashkii dad waynaha

Intuu qaatay kaligiis

Qasnadaha ka buuxsaday

Misna wuu qawadayaa

Qaar kaluu ku leeyahay

Qandaraasyadoo idil

Qolqol iigu leexiya

Aan kala qorsheeyoo

Qaybtayda goostee

Hadday inagu qaraxdana

Qoysbaan ka dhalanoo

Qoortana  inoo sudhan

Ka qarsoon xashaashaqu

Intaan lagugu qaylinin

Qofna kuma arkaayee

Adna maanta ha is qadin

Intaa waxay ku qawlaan

Isku wada qancinayaan

Qosolkay jarjarayaan

Walee qoomammaa xigi

Qalinbay ku xadayaan

Qodoxbay ku mudayaan

qadafbay  ku sheeggeen

Sharci qaban lahaayoo

Maxay qodobbo sheelleen

Qoloftii  kamay go in

Qaashashkay abuureen

Ifka waw qasaaroo

Qayr kama macaashaan

Qaan bay ku tahayoo

Qalayl bay ku liqayaan

Qadhaadhbay ku leeffaan

Qaaxay ku dhalisaa

Qiyaamaha xisaabbaa

Lagu qaadi doonaa

Kuwa dheeftay qarandida

*******************

Inta uu qardoof jiro

Xaajadu qaribantahay

Xaqu uu qarsoon yahay

Cadaaladdu qafulantahay

Qabyaaladdu samaan tahay

In qumaati loo kaco

La qiyaasto  geediga

Hami qaawan weeyaan

Iyo qorax habeennimo

******************

Qubuuruhu ma noolee

Yaan la quudan meytida

Yaan la isku qoor goyn

Qaladdaadkay geysteen

Xadhig ha isu qoolinna

yaan loo qalwayn ruux

midbay qolo wadaagaan

Qarnibaynu maraynaa

Ka caraabay qayrkeen

*******************

Midkastaa wuxuu qabo

U qayshaartay sumadiis

Waa in qoorta loo sudho

Kii idin qadaacana

Qiil ha u samaynina

*******************

Qarannimadu waa geed

Midho qoyan ku yaallaan

Raaxiyo qabawba leh

Jiriddiisu quwad tahay

Qun yar laguma jari karo

Qabiilaysi waa laan

Qaabkeedu fudud yahay

Hadday qaawan tahayoo

Qudhaceedi laga jaray

*****************

Qaadirkii na uumaw

Addaa qaniya Eebaw

Adigaa Quduusoo

Qahaaroo Kariimee

Naga cadhi qabqablaha

Qurbaan ruugga naga xaadh

Qalqalooca naga dhawr

Quluubtayada rabiyaw

Hanakala qarqoorsiin

Midba qoobad yuu gelin

Cadaw nagu qafaalanin

Ummad kuu  qushuucdoo

Quraankaagu deeqoo

Qumman ugu adeegtoo

Wax ku qaata naga yeel.

MAANSO: QOORAANSI UGUBEED

QOORAANSI UGUBEED

Maansadan oo ka curatay xaalad dhab ah oo xambaarsan dareenno qalbiyo isku boholyoobay, duruufo ku xeeran jacayl gaamuray oo ku xasilay laba isku beer nugul, kana siman arimada kalgacal, waa dardaaran, hogotusaalayn, waa maanso ku raad joogta sahan umaqan quluub isku ooman.

W/C  Axmed CabdiCasiis Xaaji Maxamed (Abwaan Saakir) 

Saxansaxo ugdoonbadan 

Cirka soo onkodayaa

Ceeryaan isqarisoo

Ifafaalo roobeed

Geel ay kukala lumay 

Aarankiyo abeedigu 

Waa ka isu ololee 

Isusoo dunuunuca 

Sida ubadka diinkuba 

Jaleecada ku ababaan 

Eegmada xishoodkee

Laguladhay asluubtiyo 

Qooraansi ugubeed 

Ashqaraarka muuqaa

Kama sugan ishaydoo

Afka luunki kama go in

Ammaaradda duruufuhu

Haday kugu adkaadaan

Ha u jabin caloolyaw 

Ha kuseexan urugada 

Ha israacin waayahay

Samirkiyo adkaysiga 

Ku istiil dulqaadkoo

Ka abqaal hirdoogloo 

Aayatiinka nololeed 

Usii ooda qaadoo

Ku iftiimi rajadiyo 

Ilayskii badhaadhaha 

Aaggaa hortaada ah 

Indhahaad ku garataa

Inta muuqanaysaa 

Waa astaan in kaa dedan 

Ruuxi loo ilbixiyaa

Abbaar sugan ka foofee

Ha ilduufin caashaqa 

Ha iloobin nidarkii

Ha ku eeran nacabkiyo 

Inta xumo abuurtee 

Ku asqoobay xadhigqool

Waxyeelaynta aadmiga 

Adigoo yagleel degey

Edeg kuguma biirshaan  

Adigoo itaal biday 

Inta aad ka roontahay 

Olol kale kudaaraa

Arxan kuuma gelayee

Ka asturo sirtaadoo

Iintaada yuu helin

Anna waxan ku taamaa

Isku hagar baxeenee 

Ubucdaa wadnaa bidix 

Aqal wada xariiroo 

Lagu dayray udugoo 

Calafkuna ilaaliyo 

Afartiisa daamood 

Nasiibkuna ugbaadiyo

Dhirta wada ugdoonka ah

Wuxu uga arooraa 

Ilihii kalkawsare

Aayaduu tilmaameen 

Waxay oofinaayaan

Amaradi lafarayoo

Way inoo adeegaan 

Idilkood ma hawlyara

Laba uurku taalada

Aafada jacaylkiyo

Aramida kawadasiman

Laba wacad Ilaahay 

Neefta isku aaminay 

Ifka inay midoobaan 

Aakhirana daartii

Anbiyada ku hoydoo 

Janadii ku ictisima 

قصيدة (نظرة خاطفة )

                                                   قصيدة (نظرة خاطفة )       

   هذه القصيدة من وحي هذا العصر الذي بلغ التهيج العاطفي أوجه..نظمها الشاعر الصومالي: أحمد عبدالعزيز زاكر بلغته الأم, وترجمها الى لغة الضاد الشاعر: محمد عبد الرحمن الشاعر.. موضوعها يدور حول محور شوق المحب لمحبوبته, بأسلوب يتسم بصدق العاطفة وروعة الأداء..فهي لوحة شعرية من الطراز الأول رسمها الشاعر بكلماته..تقدم للقارئ صورة الحب بثوب اللوع الذي أناخ في فؤاد الشاعر, مع ذكر دور الوشاة الذين يسعون دائما لهدم هذا الصرح الشامخ, ولكن هيهات هيهات..سيظل الحب أبديا كما كان........................

هبت وفي كبدي المقروح جمرتها

كأنها النسمة الحيرى بافاقي

أشيم بالعين مزنا في محاسنها

كنت بطياتها دائي وترياقي

فكلما لاح لي في القلب مطلعها

أطلقت من حافر الأحشاء أشواقي

 ****************  

وفي مدى مقلتيها الخافرات أرى

حسن الخلال التي نيطت بأخلاق

رأيتها وعيوني بعد ظامئة

لم تنكفئ شمسها تبدوا باشراق

 ****************  

يا بهجة الروح ان أزرى بنا زمن

وسامنا الدهر خسفا دون اشفاق

وطال عالمنا ليل النوى ظلما

وشكت النفس أن نألوا لاخفاق

فابعث رجاءك في الدنيا يهدهدنا

وقد تحلى ببند منه خفاق

من لم ترى غده الاتي بصيرته

فقد أضاع ببيد عمره الباقي

 ****************  

يا بهجة الروح لا تنسي الغرام فان

تنسي الهوى حكمت روحي بازهاق

ولا تصيخي لأقوال الوشاة,طغوا

واجعل للبك من أفكارهم واقي

ان العذول اذا شيدت مملكة

بعالم الحب فيها سمت عشاق

جاب العوالم يملي ألف منقصة

من هولها لم تكد تحصى بأوراق

وان راك بنار الهم مكتويه

يقول يا ليتها زيدت باحراق

يابهجة الروح فاطوي السر عن يده

واقبره بين الحشا المضنى بأعماقي

 ****************  

يا مهجتي لك بين القلب منزلة

الله حارسها في كل ارفاق

فاحت زهور الربى في طيب تربتها

والكوثر العذب في أعماقها ساقي

اذا تمنيت يوما بعض أمنية

أتت طواعية فيها باحقاق

 ****************